Dwojgiem oczu widać lepiej

To nie musi być teleskop: obserwacje obuoczne zapewniają komfort, a wiele obiektów dopiero w lornetce pokazuje swój prawdziwy urok.

Wstęp do nowego hobby nie zawsze mui być uciążliwy. Na przykład, obserwacje nieba można z powodzeniem prowadzić już małym instrumentem. Swego rodzaju teleskopem w formacie mini jest lornetka.

Lornetka jako sprzęt dla początkujących to solidne narzędzie obserwacyjne. Pokazuje ona wiele fascynujących obiektów głębokiego nieba, takich jak gromady otwarte, gromady kuliste, mgławice i galaktyki. Można też obserwować plamy słoneczne, Księżyc i komety. Lornetka, dzięki szerokiemu polu widzenia i odczuwalnej trójwymiarowości obrazu, pokaże niejeden obiekt okazalej niż "jednooczny" teleskop. Dla początkującego jest to również dobra pomoc w nauce odszukiwania obiektów głębokiego nieba.

Kolejną zaletą względem teleskopu jest to, że lornetka umożliwia obserwacje praktycznie nie wymagające żadnego wysiłku. Standardowy model o aperturze 40mm lub 50mm możemy mieć zawsze przy sobie, jest natychmiast gotowy do użycia, obsługa jest intuicyjna i daje użytkownikowi maksymalną swobodę obserwacji, w pozycji leżącej, siedzącej czy stojącej. Ponadto, lotnetkę można też z powodzeniem używać podczas obserwacji przyrody i zwierząt.

Zalety lornetki

Pole widzenia

Pole widzenia typowej lornetki jest kilkukrotnie większe niż prostego teleskopu. Dzięki temu można szybciej odszukać obiekty na niebie, a rozległe obiekty głębokiego nieba można podziwiać w całości.

Widzenie obuoczne

Obuoczne obserwacje przez lornetkę są znacznie bardziej relaksujące niż "jednooczne" patrzenie przez teleskop, a obraz wydaje się trójwymiarowy. Dodatkowo, zwiększa się percepcja słabych obiektów w warunkach zmierzchowych i drobnych szczegółów, ponieważ ludzki wzrok osiąga najwyższą percepcję kontrastową i ostrość widzenia przy współpracy obu oczu.

Obsługa

Typowa lornetka jest lekka i poręczna. Można ją zabrać w podróż, na wyprawę spakować do plecaka, czy trzymać w schowku w samochodzie. Jest ona niemal natychmiast gotowa do obserwacji.

Obserwacje przyrody

W przeciwieństwie do obróconego zwykle o 180° obrazu w teleskopie, lornetka oferuje obraz prosty i nieodwrócony, idealnie sprawdzający się podczas obserwacji zwierząt i przyrody, na imprezach sportowych, w teatrze, na polowaniu, czy podczas uprawiania sportów wodnych.

Jeśli dokładniej przyjrzymy się lornetce, na obudowie pryzmatów znajdziemy oznaczenie dotyczące powiększenia i średnicy obiektywów, np. 10×50. 10 oznacza w tym przypadku powiększenie 10-krotne, a 50 średnicę obiektywów wynoszącą 50mm. Lornetki dostępne są z różnymi aperturami: od najmniejszych modeli 20 mm po giganty, których obiektywy mają średnicę 150mm.

Jednak dla początkujących obserwatorów nieba wystarczy apertura od 42mm do 50mm. Te modele zapewniają wystarczającą moc zbierania światła, a ich masa pozwala na stabilne utrzymanie w dłoniach. Oferują one zwykle powiększenie od 7 do 10 razy. Często na korpusie znajduje się jeszcze jedna para liczb, np. oznaczenie 114/1000. Ta kombinacja liczb wskazuje liniową szerokość pola widzenia; w tym przypadku jest to pole o "szerokości" 114m na odległości 1000m. Jeśli chcesz przeliczyć to na przybliżone pole w stopniach łuku na niebie, podziel liniowe pole widzenia na 1000m przez 17,5 – np. 114m podzielone przez 17,5 to około 6,5°. Na wielu nowoczesnych lornetkach podawane jest również to drugie, rzeczywiste (kątowe) pole widzenia.

Lornetkę z 7-krotnym powiększeniem utrzyma stabilnie niemal każdy, dzięki czemu obraz jest praktycznie wolny od drgań. Przy powiększeniu 10-krotnym może być to znacznie trudniejsze i wielu obserwatorów musi korzystać ze statywu. Lornetka z 7-krotnym powiększeniem i średnicą obiektywów 50mm zapewnia jaśniejszy obraz niż lornetka z powiększeniem 10-krotnym, ale w pełni sprawdzi się ona jedynie pod ciemnym niebem wiejskim. Jeśli miejsce obserwacji znajduje się w mieście lub jego okolicy, a lornetkę jesteś w stanie utrzymać stabilnie bez statywu, lepszym wyborem będzie lornetka z 10-krotnym powiększeniem przy takiej samej aperturze, ponieważ tło nieba będzie w niej ciemniejsze.

Autor: Lambert Spix / Licencja: Oculum-Verlag GmbH