Hickson 92 - zwarta grupa galaktyk Kwintet Stephana

Już w roku 1877 tę grupę 5 powiązanych ze sobą grawitacyjnie galaktyk odkrył francuski astronom Stephan – cel dla teleskopów o aperturze 8 cali wzwyż.

Na jesiennym niebie dominuje wyraźny gwiazdozbiór Pegaza, którego cztery główne gwiazdy tworzą tak zwany Czworokąt Jesienny. W tym regionie leży wiele galaktyk, z których najjaśniejszą jest NGC 7331. Stanowi ona drogowskaz do znanej grupy galaktyk, Kwintetu Stephana. W lornetce NGC 7331 nie jest widoczna, ale już w małym teleskop pojawia się jako rozmyta, owalna plamka z jaśniejszym centrum. Aby ją namierzyć, przesuń teleskop od η Pegasi 5,5° na północ do dwóch gwiazd 6 magnitudo. NGC 7331 leży około 1° na południe od nich. W teleskopach o aperturze od 20cm galaktyka jest duża i jasna.

W latach 70. XX wieku kanadyjski astronom Paul Hickson szukał grup galaktyk na płytach fotograficznych Palomar. Jego pierwsze wyniki zostały opublikowane w roku 1982, a ostateczny katalog zawierający 100 grup galaktyk pojawił się w roku 1994. Katalog Hicksona to bardzo ciekawa pozycja dla miłośników astronomii, ponieważ wiele z tych gromad galaktyk można obserwować już za pomocą średniej wielkości teleskopów. Paul Hickson nie był jednak pierwszym odkrywcą grupy galaktyk Kwintet Stephana: pierwszą obserwację wykonał francuski astronom Édouard Jean-Marie Stephan już w roku 1877. Kwintet Stephana leży w odległości 270 milionów lat świetlnych, a na niebie 30' na południe-południowy zachód od NGC 7331. Jest to najbardziej znana grupa galaktyk, skatalogowana jako Hickson 92.

Ta grupa galaktyk składa się z pięciu powiązanych ze sobą grawitacyjnie galaktyk NGC 7317, NGC 7318A, NGC 7318B, NGC 7319 i NGC 7320. Ponieważ jasność każdej z nich to około 13 magnitudo, najlepiej startować do nich z aperturą od 20cm. Jednak widoczność Kwintetu zależy równeż od jakości nieba.

Niektórzy już w małych teleskopach widzą słabe, rozmyte plamki z jaśniejszymi węzłami. W większych teleskopach na wschodzie powinna być widoczna galaktyka NGC 7320, na zachodzie para galaktyk NGC 7318 A/B, a na wschód od nich galaktyka NGC 7319. Na południowym zachodzie leży gwiazda 13 magnitudo, sąsiadująca z galaktyką NGC 7317.

Galaktyka NGC 7320, początkowo uważana za składnik kwintetu, jest jedynie galaktyką pierwszego planu leżącą w odległości 35 milionów lat świetlnych. Aby zachować kwintet, włączono do niego NGC 7320C. Ta mała, okrągła galaktyka leży 5' na północny wschód od NGC 7320 i może być dostrzeżona jedynie na najlepszym niebie wiejskim metodą zerkania.

Autor: Michael Feiler / Licencja: Oculum-Verlag GmbH