Fascynujące obserwacje Słońca

Astronomia to hobby nie tylko na noc. Obserwacje Słońca mogą być fascynującym doświadczeniem.

Obserwacje astronomiczne to nie tylko zajęcie na noc, ponieważ obserwacje Słońca także mogą  być fascynujące. Obecnie bardzo popularne są obserwacje w paśmie H-alfa, a miłośnicy astronomii mają do dyspozycji szeroką gamę teleskopów umożliwiających obserwacje w tym zakresie widma.

W pogodne noce często spoglądamy na gwiazdy i kontemplujemy światy leżące wiele lat świetlnych od nas. Ale nie musimy jedynie błądzić w głębinach Kosmosu. Jeden z najciekawszych obiektów na niebie leży na wyciągnięcie ręki: Słońce.

Nasza gwiazda centralna oferuje miłośnikom astronomii fascynujące możliwości obserwacyjne. To jedyna gwiazda, na powierzchni której możemy bezpośrednio obserwować jej szczegóły. Pod tym względem Słońcu nie dorównuje żaden obiekt nocnego nieba. Mówiąc o powierzhcni, nie mamy oczywiście na myśli powierzchni stałej, ale "obszar astmosferyczny", który widzimy podczas obserwacji słonecznych. Jest to fotosfera Słońca.

Z pewnością wszyscy już to wiedzą, ale należy to powtarzać jak najczęściej: nigdy nie należy obserwować Słońca bez odpowiedniego filtra słonecznego. W przeciwnym razie oczy mogą zostać nieodwracalnie uszkodzone. Do obserwacji przez teleskop w świetle białym najlepiej zastosować obiektywowy filtr słoneczny.

Są one dostępne w postaci folii lub filtra szklanego. Najpopularniejszą formą jest tu z pewnością folia metalizowana.

Konieczne jest jednak samodzielne wykonanie oprawy na filtr. Filtry szklane zwykle sa już wyposażone w oprawę aluminiową. Można je zatem bezpośrednio zamocować na teleskopie. Jednak wymagania dotyczące jakości optycznej filtrów szklanych są bardzo wysokie. Muszą być one równomiernie naparowane i mieć dokładne, płaskorównoległe powierzchnie. W przypadku gorszej jakości filtrów szklanych może wystąpić tak zwany błąd klinowy.

Chodzi tu o różnicę w grubości szkła. Wiązka światła może zostać odchylona i rozszczepiona. Zatem niskiej jakości filtr da rozmyty obraz Słońca.

... pokazuje dramatyczne oblicze. Podczas gdy w zakresie wizualnym struktury są stabilne, w zakresie H-alfa Słońce wykazuje dramatyczne zmiany już w odstępach kilkugodzinnych.

Na powierzchni mogą tworzyć się jasne "flary", które pojawiają się i znikają w ciągu kilku minut. Ciemne włókna (filamenty) unoszą się nad Słońcem, a na jego krawędzi można dostrzec protuberancje. Są to gigantycze erupcje gazowe, któe często są kilkukrotnie większe od Ziemi. Mają one najróżniejsze kształty i rozmiary. Niektóre mogą osiągać wielkość połowy średnicy Słońca.

Takie gigantyczne wybuchy są jednak bardzo rzadkie. Mniejsze "protki" można obserwować niemal zawsze. Nawet podczas minimum aktywności słonecznej każdego dnia zwykle pojawia się ich kilka. W protuberancjach zachodzą ciągłe zmiany. Zdjęcia są najlepszym sposobem aby to pokazać. Idealnie nadają się do tego kamery monochromatyczne, jak np. DMK Imaging-Source. Ale wspaniałe efekty można osiągnąć także za pomocą prostych webcamów (kamerek internetowych).

Starsze filtry H-alfa miały przysłonę stożkową, którą należało bardzo dokładnie śledzić. Dzięki nowoczesnym filtrom można obserwować jednocześnie powierzchnię i krawędź. Cena teleskopów klasy podstawowej wynosi obecnie około 1000 euro.

Astroshop ma w swoim asortymencie wszystkich znanych producentów, w tym nowicjusza w tej branży - Lunta, ale także filię Meade - Coronado, uznanego producenta DayStar, oraz producenta klasy high-end - Solarscope. Raport naszego współpracownika - Bernda Gährkena.

Obserwacje Słońca mogą być bardzo przyjemnym zajęciem, ale dopiero zakres H-alfa ujawnia takie wspaniałości, o których nie sposób zapomnieć. Latem, przed lub po pracy, Słońce jest jeszcze wystarczająco wysoko nad horyzontem, by móc obserwować drobne struktury na jego powierzchni.

Plamy słoneczne podlegają 11-letniemu cyklowi. W minimum plamy występują bardzo rzadko. Ale w zakresie H-alfa można zawsze obserwować ciekawe struktury. Nawet spokojne Słońce pokazuje zwykle jakieś protuberancje i zapewnia ciekawe widoki.

Przez dziesiątki lat ceny filtrów H-alfa były dla amatorów zaporowo wysokie i sięgały ponad 10000 euro. Miały też ograniczoną trwałość i wymagały intensywnej konserwacji. Sytuacja zmieniła się wraz z pojawieniem się Coronado PST. Po raz pierwszy powstał instrument użytkowy za mniej niż 1000 euro.

Oprócz trzech dostawców z USA: Coronado, Daystara i Lunta, w Europie działa też znany producent Solarscope. Mimo, że Solarscope produkuje swoje filtry w jedynie niewielkich ilościach, są one bezkompromisowo dobrej jakości. W naszej ofercie znajdziesz kompletną gamę wszystkich czterech dostawców.