Większy kaliber - szersza średnica okularu

Czy opłaca się przejść na okulary 2-calowe? Z arkuszem papieru w kratkę szybko poznasz odpowiedź.

Większe jest zwykle lepsze, ale jakie konkretne możliwości oferuje zwiększenie średnicy tulei okularu? Płaszczyzna obrazu teleskopu leży, z wyjątkiem skrajnych pozycji ogniska, wewnątrz wyciągu. Większy wyciąg okularowy oferuje więcej miejsca na szerszy kadr nieba. Większe soczewki okularu mogą więc pokazywać także szersze kadry nieba. Okular w standardzie 2" obejmie znacznie szersze pole widzenia. Przy ogniskowej 40mm krążek obrazu w okularze 1,25" kurczy się do mniej niż 45°, co wielu miłośników astronomii nazywa "efektem dziurki od klucza" i uważa to wrażenie za mało estetyczne. Okular 2" o ogniskowej 40mm może z łatwością osiągnąć pole 70°, co czyni dłuższe ogniskowe okularów atrakcyjnymi – aż do ok. 55mm.

Jednak dłuższa ogniskowa okularu to nie tylko szerszy kadr nieba, ale przede wszystkim jaśniejszy obraz – o ile nie przekroczymy minimalnego powiększenia. Zyskują na tym zwłaszcza słabe obiekty. To, czy rzeczywiście możemy zastosować szerszą średnicę okularu, zależy od przede wszystkim od tego, czy teleskop będzie w ogóle oświetlał wyraźnie większy krążek obrazu. Aby to w prosty sposób sprawdzić, należy zdjąć wszystkie elementy mocujące od strony okularu i skierować teleskop na jasne niebo dzienne (ale nigdy w kierunku Słońca). Arkusz papieru w kratkę trzymany przy otworze wyjściowym pokaże oświetlony krążek obrazu. Średnica diafragmy polowej ewentualnych okularów nie powinna przekraczać jego rozmiaru. Wiele teleskopów z mocowaniem na okulary w standardzie 1,25" wyposażonych jest w gwint T2 o przelocie około 38mm pozwalający na podłączenie kamery. Dobrze zaopatrzeni dystrybutorzy oferują odpowiednie mocowanie na okulary 2".

Autor: Sven Wienstein / Licencja: Oculum-Verlag GmbH