Słownik | Akcesoria do teleskopów | Ogólnie | Typ | Okular
Okular można uznac za lupę, która powiększa obraz wytworzony przez teleskop. Teleskop jest kompletnym systemem tylko w połączeniu z okularem.
Porównanie do lupy zgodne jest również z tym, że ogniskowa okularu określa powiększenie. Powiększenie wynika ze stosunku ogniskowych teleskopu i okularu, zgodnie ze wzorem:
Powiększenie = ogniskowa teleskopu / ogniskowa okularu
Do wyposażenia teleskopu powinny należeć zwykle co najmniej trzy okulary, dzięki czemu możliwe są obserwacje z zastosowaniem różnych powiększeń.
Użyteczne powiększenia zależą od preferencji obserwatora:
- okular do wyszukiwania obiektów lub obserwacji dużych mgławic: powiększenie 20-25x,
- galaktyki, Księżyc i Słońce: powiększenie 50-80x,
- szczegóły na Księżycu, planety: powiększenie 120-150x,
- szczegóły na planetach, gwiazdy podwójne: powiększenie 200-300x.
Maksymalne powiększenie jest w praktyce ograniczone turbulencjami powietrza (tak zwanym "seeingiem").
Innym ważnym parametrem okularów jest ich własne pole widzenia. Okulary z własnym polem widzenia ponad 60° pokazują obiekty w szerokim polu gwiazdowym, dając wrażenie unoszenia się w przestrzeni kosmicznej. Ponadto, okulary te charakteryzują się dużym komfortem obserwacji.
Przykładem okularów o wąskim polu widzenia i raczej ograniczonym komforcie obserwacji są klasyczne okulary Plössla, które są często dodawane do zestawów z teleskopami. Okulary te mają jednak również swoje mocne strony: ponieważ ich konstrukcja składa się z jedynie 4 soczewek, dają one kontrastowe obrazy bez światła rozproszonego. Idealnie zatem nadają się do obserwacji jasnych obiektów w wysokim powiększeniu: szczegółów na Księżycu, planet i Słońca - w przypadku tego ostatniego oczywiście tylko z filtrem słonecznym!