Szyny pryzmatyczne, służą do montażu teleskopu do montażu astronomicznego. Często takie szyny używane są również do mocowania innych akcesoriów, jak np luneta autoguidera lub aparat fotograficzny.
W sprzęcie astronomicznym popularne są dwa standardy takich szyn: węższa szyna wprowadzona przez japońskiego producenta Vixen oraz znacznie szersza szyna o szerokości 3", wprowadzona przez firmę Losmandy. Ten drugi typ szyny używany jest przede wszystkim w ciężych i droższych teleskopach. W dziedzinie fotografii i akcesoriów upowszechniły się szyny typu Arca-Swiss, popularne jako mocowanie aparatów i obiektywów do głowic.
Zdecydowana większość montaży umożliwia mocowanie szyn w standardzie Vixen lub Losmandy. Regułą jest, że montaże tańsze, o mniejszej nośności przystosowane są tylko do szyny Vixen, a precyzyjniejsze i o większej nośności do obu szyn: Vixen oraz Losmandy.
