Rocket Girls: Apollo i kobiety

Apollo: stoją za nim sławni mężczyźni. Ale jaką rolę odegrały kobiety? Oto, jak ważny był ich wkład w powodzenie misji.

Neil Armstrong, Buzz Aldrin, Michael Collins… Misja Apollo 11 i udane lądowanie na Księżycu rozsławiły te nazwiska na cały świat. Jednak za kulisami programu Apollo zaangażowanych było blisko 400 000 techników, inżynierów i naukowców. Wśród nich było także wiele kobiet, których praca w znacznym stopniu przyczyniła się do amerykańskiego sukcesu.

Szybsze i dokładniejsze niż ówczesne komputery: matematyczki NASA

W latach 50. i 60. XX wieku, kiedy podróże kosmiczne były jeszcze w powijakach, nie wynaleziono jeszcze komputerów o dzisiejszej mocy obliczeniowej. Obliczenia musiały zatem nadal być przeprowadzane przez "ludzkie komputery". Większość z nich stanowiły kobiety, tak zwane "komputerowczynie". Po drugiej wojnie światowej tysiące kobiet wypełniło luki w rozwijającym sie przemyśle – i tam pozostały. Dla nich program Apollo był jedną z pierwszych możliwości zarabiania na życie pracą naukową, gdyż były lepiej opłacane niż np. nauczycielki. Zatrudniano też między innymi afroamerykanki, co w tamtych czasach było nowością. Z powodu segregacji rasowej białe kobiety długo nic nie wiedziały o swoich ciemnoskórych koleżankach.

Te aktorki pozostawały w ukryciu przez ponad 60 lat

Dopiero w ostatnich latach historiografia skupiła się także na kobiecym wkładzie w podróże kosmiczne. Matematyczki Katherine Johnson, Dorothy Vaughan i Mary Jackson stały się bardziej znane między innymi dzięki filmowi "Hidden Figures" z roku 2016, który przede wszystkim naświetla rolę "kolorowych komputerów". Pionierską rolę odegrała tu przed wszystkim Katherine Johnson, która obliczyła trajektorie dla programu Mercury i misji Apollo 11 stając się główną matematyczką. John Glenn, pierwszy amerykański astronauta, który okrążył Ziemię, chciał mieć pewność, że trajektorie zostały obliczone przez komputer prawidłowo i zlecił Katherin Johnson sprawdzić dane jeszcze raz.

"If she says they’re good", Katherine Johnson remembers the astronaut saying, "then I’m ready to go".

Oprócz matematyczek, w programie brały udział także inżynierki i przyszłe astronautki. Jak bardzo program Apollo ukształtował nie tylko podróże kosmiczne, ale również wszystkie nauki pokrewne, widać na przykładzie Margaret Hamilton. Informatyczka stworzyła stworzyła ze swoim zespołem na MIT oprogramowanie pokładowe dla rakiet Apollo. Doprowadziło to do powstania zupełnie nowej dziedziny zawodowej, a mianowicie rozwoju oprogramowania, która jest obecnie branżą wartą grube miliardy.

Pilotki programu Mercury 13

W tak zwanym programie Mercury 13 aż trzynaście pilotek zostało zaproszonych do udziału w testach dla przyszłych astronautów. Te fizyczne testy były ciężkie, gdyż astronauci musieli naturalnie wytrzymać nadzwyczajne obciążenia. Jednak wszystkie zaproszone kobiety, w większości pilotki Airforce Service podczas drugiej wojny światowej, przeszły kryteria rekrutacji, lub nawet przekroczyly wyniki swoich męskich odpowiedników. Mimo to, program Mercury 13 został gwałtowie przerwany. Zgodnie z wymogami NASA, wszyscy astronauci musieli mieć ukończony tak zwany "Military Jet Test Program", do którego kobiety nie miały dostępu – co stanowiło nokaut dla ich dalszego szkolenia.

Czy to w tle, czy jako liderki zespołów, czy jako "prawie astronautki": kobiety, poprzez swoje sukcesy, były i są zaangażowane w podróże kosmiczne. W ten sposób w programach lotów kosmicznych naukowczynie i naukowcy mogą wspólnie dokonywać wielkich rzeczy.